ABD ile Çin arasında süren ticaret savaşlarına Trump, Çin
teknoloji devi Huawei’ye yazılım ambargosu uygulayarak devam
etmişti. ABD ile Çin arasındaki çatışma devam ederken, şimdi de
Rusya harekete geçti ve ülkesinde satılacak bilgisayar, akıllı
telefon, akıllı televizyon ve akıllı saatlerde Rus yapımı
yazılımların yüklenmesini istiyor ve Rus yapımı yazılımların yüklü
olmadığı telefonların satılmasını yasaklıyor...
Karar 2020 yılında yürürlüğe girecek ve bu karara iPhone’da
dahil, Rus üretimi yazılımlar iPhone’larda ön yüklü olarak gelmezse
satışa izin verilmeyecek.
2013 yılında ABD eski başkanı Barack Obama güvenlik nedeniyle
iPhone kullanmadığını açıkladıktan sonra, Rusya milletvekillerinin
ve güvenlik birimlerinin iPhone ve yabancı telefonların
kullanılmasını yasaklamak için harekete geçmişti. Rusya’nın bu
hamlesinde sonra Apple verilerini Rus sunucularında depolamayı
kabul etmişti…
Şimdi ise Rusya işi daha da ilerletti ve tamamen yasaklamaya
kadar gitti.
Kararla ilgili, Rusya yasama meclisi yazarlarından, Ulusal
Yasama Organı Ekonomik Komitesi üyesi Oleg Nikolayev, BBC’ye “Bir
elektronik cihaz aldığınız zaman genellikle kişisel uygulamalar
yüklü olarak geliyor ve bu uygulamaların çoğu batıda üretilen
uygulamalar. Doğal olarak bir insan bu uygulamaları gördüğü zaman
yerel bir alternatifi olmadığını düşünebiliyor. Biz, hali hazırda
yüklü olan uygulamaların yanı sıra Rus yapımı uygulamaları da
kullanıcılara göstermek istiyoruz. Elbette kullanıcıların bunların
arasında seçim yapabilme özgürlüğünü kısıtlamayacağız” açıklamasını
yaptı.
Ayrıca hükümet sözcülerinin iPhone ve diğer akıllı cihazlar
diyerek Apple’a özellikle vurgu yapması ABD’ye verilmiş subliminal
bir mesaj olabilir…
Rusya bu yasakla ne yapmak, nereye varmak istemektedir?
Uygulamalar cihazlara yüklü olarak geleceğinden, App Store’a ya
da Google Play’e yüklenen uygulamalar gibi işlem sürecinden
geçmez-se, Rus devleti uygulamalara istediği gibi casus yazılım
yükleyerek vatandaşların verilerini rahatlıkla elde edebilir. Zaten
amaçta bu, Rusya sadece yerli yazılımı geliştirmek için değil, ABD
sizden verilerinizi istediği gibi alabiliyor, bırakın biraz da biz
alalım derdinde. Verilerini ABD’ye kaptırmaya hiç niyetleri
yok…
ABD’nin Çin’li teknoloji şirketlerine uyguladığı ambargodan
sonra, karşı harekete geçen Rusya bir şekilde önlemini almaya
çalışıyor, bakalım Güney Koreli teknoloji devleri nasıl hareket
edecek…
Gerçi ürettikleri donanımlara bir şekilde arka kapı (backdoor)
ekleyip, istedikleri verileri elde ediyordur ama Android’e
alternatif işletim sistemi geliştirmezseler yarı yolda
kalabilirler.
Rusya’nın bu kararına karşı çıkanlar var ama bence doğru olanı
yapıyorlar. Hem ülkelerinde milli teknolojinin gelişmesini
sağlıyorlar hem de verilerini kendi ülkelerinde tutmuş
oluyorlar.
Hep ABD markalarını yine kendi ürettikleri yazılımlarını ve yine
onlara ait olan sosyal medya platformlarını kullanıyoruz. ABD
verilerimizi istediği gibi işlerken sorun olmuyor da buna karşı
hamle yapınca mı sorun teşkil ediyor?
Amerika’nın CNN’e karşı, Çin’in CRI’ı, Rusya’nın Sputnik’i
var.
Çin, Google’ı yasaklayıp yerine milli arama motorları Baidu’yu
kurarak bu açığını kapattı. Lenovo, Huawei ve Xiaomi gibi global
markalarıyla da ABD ürünleriyle rekabet edebiliyor. 2013 yılında
Linux tabanlı işletim sistemi Ubuntu’nun alt yapısını kullanarak
kendi ulusal işletim sistemlerini geliştireceklerini
açıklamışlardı.
Rusya’nın ise Yandex’i var ama büyük bir çoğunluk hala Google’ı
kullanıyor. Mail.ru da yakaladıkları başarıyı Yandex’de
yakalayamadılar. iPhone’a rakip olarak ürettikleri YotaPhone ise
geçtiğimiz günlerde iflas ettiğini açıkladı…
Rusya, Microsoft’a olan bağımlılığı azaltmak, veri güvenliğini
artırmak ve masraflarını azaltmak için ulusal işletim sistemlerini
geliştireceklerini duyurdu. Rusya, Çin’in aksine Linux tabanlı bir
dağıtım kullanmayacak direk Linux tabanı üzerine kendi işletim
sistemlerini inşa edecekler. Başlangıç olarak 5 milyon dolarlık bir
bütçe ayırmışlar…
Görülen o ki ABD ile Çin arasında süren ticaret savaşlarına
Rusya yeni bir cephe açtı.
Teknolojide bağımlılık kötüdür, farklı alternatiflerin olması
son kullanıcı açısından her zaman iyidir, hem de rekabeti
arttırır.
Bütün bunlar olurken; biz ne yapacağız, biz ne yapıyoruz?...
__
twitter.com/trkagankaya
instagram.com/kagankayatr
facebook.com/trkagankaya