Deniz Zeyrek, İran ile "şiir" krizini yorumladı
Sözcü gazetesi yazarı Deniz Zeyrek, "‘Ümmet’ten ‘Turan’a eksen kayması mı?" başlıklı yazısında İran ile "şiir" krizini değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 10 Aralık günü Bakü'deki zafer töreninde ‘Bahtiyar Vahapzade'nin bir şiirinden alıntı yaptı. Şiir, Tahran'da tepkiyle karşılandı. Sebebiyse Aras nehrinin İran sınırları tarafında kalan kısmının da Azebaycan toprağı olduğunu ima eden bir satırı. Bu şiir üzerine İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, sosyal medya hesabından “O (Cummhurbaşkanı Erdoğan) Azerbaycan Cumhuriyeti’nin egemenliğine karşı konuştuğunu fark etmedi mi acaba?” paylaşımında bulundu. Sözcü gazetesi yazarı Deniz Zeyrek, bu krizi "‘Ümmet’ten ‘Turan’a eksen kayması mı?" başlıklı yazısında değerlendirdi:
...Hem de İran'ın en hassas noktasına dokunan şiirlerinden birini seçmesi, Erdoğan'ın dış politikadaki büyük bir değişiminin göstergesiydi. Neticede ‘Vahahpzade', ‘Turancılık' akımının önemli isimlerinden biriydi. Aras Nehri'nin Azerbaycan'ı ikiye böldüğüne inanırdı ve İran'ın kuzeyinde Türklerin yaşadığı bölgeyi ‘Güney Azerbaycan' olarak görürdü. Vahapzade, 1962'de ‘milliyetçi' olarak etiketlenip üniversiteden atılmasına neden olan ‘Gülistan' isimli şiirinde şöyle der:
“Nasıl ayırdınız tırnağı etten –
Yüreği bedenden, canı cesetten?
Ah kim bu hakkı vermiştir –size,
Sizi kim çağırmış, Vatanımıza?
…….
Aras'ın suları gazaplı, taşkın,
Şirin nağmeleri ahdır, haraydır.
Vatan Kuşa benzer, kanatlarının
Biri –bu tay ise, biri– o taydır (“Bu tay” ve “o tay” Aras nehrinin kuzeydeki ve güneydeki iki yakası için kullanılıyor)”
İran'la yaşanan kriz sonrasında Ankara “Böyle olduğunu bilmiyorduk” gibi bir tavır sergilese de bu şiir krizi ve Azerbaycan'la yakınlaşma, bir kez daha gösterdi ki iktidarının ilk üç çeyreğinde yönünü güneyimizdeki Arap coğrafyasına çeviren Cumhurbaşkanı Erdoğan, son zamanlarda, bir dönem “Ayaklar altına aldık” dediği Milliyetçiliği, iç ve dış siyasette vitrin yapmaya başladı. Yüzünü de ‘Turan coğrafyası'na çevirdi. Bu eksen değişimi sayesinde yakında bir süredir ihmal edilen diğer Türk cumhuriyetleriyle de ilişkiler artırılabilir.
Bu durum ‘Ümmet coğrafyası'nda Katar dışında müttefik kalmamasından kaynaklanıyor olabilir. Ancak ben, yıllardır Turan kavramından vazgeçmeyen, en zor zamanlarda dahi ilkesel bir tavırla Azerbaycan'a sahip çıkan MHP'yle ittifakın olumlu bir sonucu olarak da görüyorum.
