Uçuyorum diyerek milyonları kandırdı
Bir video koydu internete milyonlarca kişi izledi. Rekor kıran uçuşun sahte olduğu ortaya çıktı. Üstelik de...
Kaayk, yaklaşık iki hafta önce internete koyduğu videoyla milyonlarca kişinin ilgisini çekti. Video izlenme rekorları kırarken, albatros kuşunun uçuş tekniğini taklit ettiğini öne süren Kaayk, 100 metre yerden yükseldi.
MİLYONLARCA KİŞİ İZLEDİ
YouTube'a yüklediği videoların izlenme sayısı 10 milyonu aşan
Kaayk, sahtekarlıkla suçlanmaya başlanmasının ardından Hollanda'nın
De Wereld Draait Door televizyon programına çıkarak
itiraflarda bulundu. Kaayk, adının Jarno Smeets olmadığını
ve İngiltere'nin Coventry Üniversitesi'nde mühendislik eğitimi
almadığını söyledi. St. Joost Akademisi'nde
animasyon eğitimi aldığını belirten Kaayk,
Sandberg Enstitüsü'nden de Güzel Sanatlar diploması aldığını ifade
etti. Kaayk, yaptığı sahtekarlığın amacını belirtmezken, programı
izleyen bir arkadaşı, Twitter mesajında, Kaayk'ın internetteki
sahte videoları konu alan bir belgesel çektiğini öne sürdü.
SANSASYONEL REKLAM KOKUSU
Avustralya'nın Melbourne Üniversitesi'nde akademisyen olan Coker,
uçan Hollandalı videosunun sansasyonel bir reklamın tüm unsurlarına
sahip olduğunu belirtti. Birincisi, videoda özellikle genç
insanlara hitap eden çok sayıda teknolojik ürünün adı geçiyor.
İkincisi, Kaayk, "Sihirli anlar... Gerçek özgürlük duygusu" gibi
güçlü duygusal vurgulamalar yapıyor. Bir diğer faktör, videonun
uçmayı hayatlarında en az bir defa hayal etmiş olan her kesimden
insana erişebilmesi. Son olarak, reklamlarda birlikte iyi iş
çıkaran iki yaklaşımın bir araya gelmesi. Yani, izleyicilere çok
ilginç bir şey sunulması ve aynı şeyi yapmaya özendirilmeleri.
Tüm bu faktörler hesaba katıldığında, Coker uçan Hollandalı videosunun görüntülerde adı geçen herhangi bir şirketin işi olabileceğini belirtti. Kaayk'ın aylar süren sahte çabaları, çizimler ve çeşitli teknolojik ürünlerle oluşturulan mekanizma, çok kısa sürede milyonlarca kişinin ilgisini çekmeyi başardı.
Kaayk'ın görüntüleri çekmek için kaskına yerleştirdiği kamerayı üreten GoPro, "Videoyla hiçbir ilgimiz yok. Ancak ofiste oturup izlemek bize keyif veriyor" açıklamasında bulundu. Nintendo, HTC veya Turnigy'den konuyla ilgili açıklama yapılmadı.
SAHTEKARLIĞI BÖYLE YAPTI
Coker, videodaki sahtekarlığın Kaayk uçmaya başlamadan ve inişinden
hemen önce yapıldığını belirtti. Kaayk kanatlarını çırpmak için
koşmaya başlamadan hemen önce, birisi önünü
kapatıyor. Kaayk tekrar belirdiğinde, karşımıza CGI ile
oluşturulmuş insan ve kanatları çıkıyor. İniş esnasındada, Kaayk
bir an kayboluyor ve ardından ayakları yerdeyken kamerada
beliriyor. Coker, kameranın belli anlarda görüntüyü
değiştirmesinin, sahte videolarda sıkça rastlanan bir detay
olduğunu ifade etti.
KANATLAR ELE VERDİ
George Lucas'ın filmlerindeki CGI sahnelerini yapan Industrial
Light & Magic şirketinden Ryan Martin, Gizmodo sitesine yaptığı
açıklamada, Kaayk'ın videosundaki kötü çekimin CGI sahnelerini
neredeyse belirsiz kıldığını, ancak kanatlardaki anormalliğin çok
net olduğunu ifade etti.
Kaayk'ın ve mekanizmanın tüm ağırlığını taşıması gereken kanatlar gerilmeli ve şişmeli. Martin, görüntülerde hiçbir esneklik göstermeyen kanatların bilgisayar ürünü olduğunu söyledi. Martin, Kaayk'ın 20 Ocak tarihli test uçuşu videosunda, kameranın Kaayk havaalanmadan önce bir an için çimleri gösterdiğini (01:51), bu arada yine CGI yapıldığını belirtti.
FİZİK KURALLARI YERLE BİR
PopularScience, albatros kuşlarını model aldığını belirten Kaayk'ın
uçuşunu, görüntülerin gerçek olduğunu varsayarak kuşların uçarken
uyduğu fizik kuralları kapsamında inceledi. Değerlendirme, Kaayk'ın
fizik kurallarını fazlasıyla ihlal ettiğini gösterdi.
Kuş gibi uçmak için, yerçekiminin etkisiyle aşağı yönelen vücut ağırlığını dengelemesi gereken bir kaldırma kuvveti gerekli. Havada, ileriye hareketi sağlayacak bir çekiş gücü yanında, kuşun kendi itme gücü de gerekiyor. Kilosunun 82, kanatların ise 18 kilo olduğunu söyleyen Kaayk, en az 100 kilo kaldırma kuvvetine ihtiyaç duyuyordu. Ancak videoda incelendiğinde bu kuvvetin sağlanamadığı anlaşıldı.