Özlem Kumrular: Beren Saat'ten Kösem Sultan Olmaz
Tarihçi Özlem Kumrular'la, hem ekrandaki hem de tarihteki Kösem'i, Hürriyet gazetesinden Hakan Gence konuştu.
İktidar hırsı, entrika, aşk ve gözyaşı... Onun döneminin en kısa özeti. Yedi saltanat gördü, devlet yönetiminde bulundu, mücevherleri çok sevdi.... Kösem Sultan'ı aynı isimli kitapla bu sefer Doç. Dr. Özlem Kumrular kaleme aldı. Diziyi ekranda izlemeye 10 dakikadan fazla tahammül edemediğini söyleyen Kumrular'la, hem ekrandaki hem de tarihteki Kösem'i, Hürriyet gazetesinden Hakan Gence konuştu.
Kösem Sultan'ın hayatını "Hazır dizi başlayacak, kitabı da çok satar' diye mi yazmaya karar verdiniz?
Hayır. Geçen sene eylül ayında Halil İnalcık Hoca'yla bir röportaj yapmıştım. Bana "Sen bir Kösem kitabı yazsana" dedi. Yalnız diziyi duyduktan sonra kitabı diziye yetiştirmek istedik.
Araştırmalar sonucunda Kösem gözünüzde nasıl bir
kadın olarak canlandı?
Avrupa'daki çağdaşlarıyla karşılaştırdığımızda, en hayal
kırıklığına uğratan yanı, sanat ve edebiyatla hiç ilgilenmemiş
olması. El yazıları çok kötü. Mesela o dönem saraya giren
kadınların birçok dil konuşması gerekiyor... Ama Kösem'de bunlar
yok. Dönemin saraylı kadınlarının kültürel olarak çok
gerisinde.
Kitap, Kösem adına yeni ne söylüyor?
Kösem'in Ahmed'in nikâhlı eşi olduğu ilk kez bu kitapta yazılıyor.
Bu bilgi bence dizinin de kaderini değiştirecektir.
Böyle bir bilgi nasıl ortaya çıkmamış?
Çünkü Venedik arşivinde bulunan Osmanlıca bir belge. Ortaya çıkması
dil engeline takılmıştır. Bu belge IV. Murad başa çıktığı zaman
saraydan Venedik'e gönderilmiş. Ayrıca Kösem'in başka kaynaklarda
adı geçmeyen iki çocuğu daha olduğunu yine mektuplarda görüyoruz.
İsimleri Orhan ve Selim. Ama yaşlarının çok küçük olduğu
belirtiliyor. Ama iki çocuğun sadece bir belgede geçmesi bizde de
şüphe uyandırıyor.
'Muhteşem Yüzyıl: Kösem Sultan'ı izlediniz
mi?
Biraz, ilk sahneleri güzeldi ama sonrasına 10 dakika dayanabildim.
Mesela Hülya Avşar, diziyi götürmüyor. Ritmi durduruyor. Hatalar da
çok fazlaydı.
Mesela Ahmed tahta çıktığında 13 yaşında. Ama dizideki Ahmed sulak yerde büyümüş gibi. Ayrıca çok feminen buldum.
Dizide Ahmed bir tabloda Anastasia'yı (Kösem) görüyor.
Ve Safiye Sultan ona tahta geçme hediyesi olarak Anastasia'yı bulup
hediye ediyor... Bu da yanlış bilgi mi?
Tamamen yanlış bilgi. Bosna paşası Ahmed'in annesine Anastasia'yı
(Kösem) hediye ediyor. Belki de amacı o zamanlar Ahmed'in annesine
yanaşmak.
Peki Anastasia (Kösem) aslında nereli?
Anastasia ismi zaten 17. yüzyıldaki kurgu bir romandan uydurularak
yazılmış. Yunan asıllı. Mektuplarında "Helbette" diyor. Bugün
sadece Pontus bölgesinde kalan bir kullanım. Buradan da zaten Yunan
olduğu anlaşılıyor.
Dizide Safiye Sultan'ı (Hülya Avşar) uzun süre izleyecek
gibiyiz. Oysa sizin kitabınızda Ahmed tahta çıkar çıkmaz Safiye
Sultan'ı saraydan yolluyor...
Evet, doğrusu da bu. Safiye hemen saraydan gönderilmeliydi. Safiye
son dönemde askerle de arasında sürtüşmeler çıkan, sarayda kalmaya
devam etse daha da ciddi sorunlar çıkarabilecek problemli bir
kadın.
Peki Beren Saat'ten Kösem Sultan nasıl
olur?
Olmaz. Çünkü üzerine yapışan bir Bihter rolü var. Meryem Uzerli o
açıdan çok şanslıydı. Ayrıca Kösem çok masum bir kadın değildi.
Beren Saat'in yüzündeki o masumiyetle Kösem çelişiyor. Bir de Kösem
hükümet gibi kadındı. Beren o otoriteyi temsil edemiyor.