Soma Davası’nda 'WhatsApp'ta gizli yargılama yapıldı!' iddiası

Manisa'nın Soma İlçesi'nde 301 madencinin yaşamını yitirdiği faciayla ilgili Mahkeme Başkanı Aytaç Ballı'nın WhatsApp grubu kurduğu ve buradan gizli yargılama yapıldığı iddia edildi. Maden sahibi Can Gürkan’ın avukatı Kadir Çekin bu gerekçeyle reddi hakim talebinde bulundu.

Maden sahibi Can Gürkan’ın avukatı Kadir Çekin talebini şu şekilde detaylandırdı: "Sayın mahkeme başkanı ve heyetin bir üyesi ile bilirkişiler arasında WhatsApp grubu kurulmuş ve mahkeme bu gruptan bilirkişilerle görüşmeler yapmış, talimatlar vermiş buradan kararlar almış ve aldığı bazı kararları buradan yayınlamıştır. Nitekim, bu hususta dosya bilirkişi Mehmet MADEN 09.12.2016 tarihki beyanında aynen;

‘’...Mahkeme başkanı tarafından oluşturulmuş olan ve grup yöneticisinin de mahkeme başkanı olduğu, mahkeme başkanın, mahkemenin bir diğer üyesinin ve bilirkişi heyetinin dahil olduğu’’ WhatsApp’’ grubuna, Sayın mahkemeye önce faks sonra kargoyla göndermiş olduğum ek raporun ikinci sayfası ve bu raporun altına el yazısıyla yazılıp Mahkeme başkanı ve üyeleri tarafından imzalanmış bir karar ilavesi 07.12.2016 tarihinde konulmuştur.

Whatsapp grubuna konulan el yazısıyla yazılmış ve mahkeme heyetince imzalanmış bu kararda, ‘’Henüz düzenlenmiş bir ek rapor olmaksızın ayrık ek rapor başlığı altında ilk sayfasında ibaret sunulan yazının kargo yolu ile mahkemeye gönderilmesinin usulen rapor özelliği taşımadığı anlaşıldığından ilgili bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu 05.12.2016 tarihli iki sayfadan ibaret yazısının hukuki nitelik taşımaması nedeni ile işleme konulmamasına oybirliği ile karar verilmiştir. 07.12.2016’’ ifadelerinde yer verilmiştir."

Yine aynı talepte şu ifadeler yer aldı:

"...böyle bir WhatApp grubunda bilirkişi raporunun esası veya mahkemeye gönderilen dilekçelerin tartışılması söz konusu olamaz.

Mahkemeye göndermiş olduğu görüşün altına el yazısıyla karar yazılarak mahkeme heyetince imzalanıp WhatsApp grubuna konulmasını hukuken anlamladırmak mümkün olmamaktadır. Whatsapp grubuna, dikkatime sunulmaksızın grup üylerinin tümüne hitap eder şekilde konulan ve halen başka bir şekilde tarafıma tebliğ edilmeyen.... raporumla ilgili olarak, WhatsApp grubunda hakim ve bilirkişi tarafından ifadelerde bulunulması, akabinde mahkeme heyetinin gönderdiğim ek raporla ilgili ‘’işleme konulmama’’şeklinde bir ‘’karar’’yazarak WhatsApp grubuna koulması...

Mahkemenin belirlediği bir bilirkişinin beyanlarından;

- WhatsApp grup kurulduğu,

- Grubun mahkeme başkanı tarafından kurulduğu ve yönetildiği,

- Gruba bilirkişilerin ve mahkemenin bir üyesinin dahil edildiği,

- Bilirkişilere talimatlar verildiği,

- Bazı kararların grupta alınıp yine grupta yayınlandığı görülmektedir.

Mahkeme aleni olan yargılamanın haricinde, WhatsApp grubu kurarak duruşma dışında aleni yargılamaya paralel bir yargılamayı bu grup üzerinden yürüttüğü ve burada yapılan işlemlerin dosyadan ve taraflardan gizlediği anlaşılmaktadır.

- Acaba bu grupta bilmediğimiz hangi kararlar alınmıştır?

- Bilirkişilere hangi talimatlar verilmiştir?

- Bu kararlar dosyadan ve taraflardan neden gizlenmiştir?

Bu soruların cevabını bilmiyoruz. Duruşma sırasında mahkemeden bu yazışmaların dosya içerisine alınması talep edilmiş olmasına rağmen mahkeme bu hususta karar almaktan çekinmiştir. Buradan anladığımız tek bir sonuç vardır. O da mahkeme başkanı ve heyet üyelerinin tarafsızlıklarını kaybettikleri, sanıkların aleyhine gizli faaliyet içerisine girerek görevi suistimal suçunu işledikleridir. Bu nedenle de Akhisar ağır ceza mahkemesi başkanı sayın Aytaç BALLI, üye hakimler Şule TUNÇ ile Esra DOKUR hakkında yaptığımız reddi hakim telebimizin kabulüne karar verilmelidir."

REDDİ HAKİM TALEBİ REDDEDİLDİ

Mahkeme ise reddi hakim talebini redderken WhatsApp yargılaması iddiasına şu cevabı verdi; “5721 sayılı CMK’nın 66/3 maddesinde, ‘’Bilirkişi görevini kendisini atamış olan merci ile ilişki içinde yerine getirir, gerektiğinde bu merciye incelemelerindeki gelişmeler hakkında bilgi verir, yararlı görülecek tedbirlerin alımasını isteyebilir.’’ hükmü mevcuttur.

Bu hüküm birlikte değerlendirildiğinde, dosyanın kapsamı ve aranan bilirkişi sayısı dikkate alındığında davanın tarafı olmayan bilirkişiler ile hızlı ve kolay yoldan haberleşme dikkate alındığında davanın tarafı olmayan bilirkişiler ile hızlı ve kolay yoldan haberleşme sağlayacak iletişim aracı kullanmanın mahkememizin tarafsızlığını şüpheye düşüren bir hal olmadığını, bu WhatsApp grubunun tüm mahkeme heyetinin de dahil edilmesiyle bilirkişilerle toplantı yapılmasından itibaren var olduğu ve mahkeme üyesi 171507 sicilli üye hakimin müstemir yetkisinin değişmesi ile 05.11.2016 tarihinde gruptan ayrıldığı, grubun amacının mahkeme ile 11 işiden oluşan ve birbirlerinden farklı illerde bulunan bilirkişiler ile mahkeme arasında bilgi amaçlı hızlı ve kolay yoldan CMK’nın 66/3. Maddesi kapsamında iletişim sağlamaya yönelik olduğu, bu amaçların ötesinde mahkeme tarafından farklı bir amaçla kullanıldığına dair bir hiç delil bulunmadığı ve sunulamadığı anlaşılmıştır."

Yine aynı kararda şu ifadeler yer aldı:

"Bunun yanında, her ne kadar WhatsApp grubundaki tüm yazışma ve paylaşımlarının yazılı hale getirilerek dava dosyası içerisine alınması talep edilmiş ise de bu şekildeki uygulamanın CMK’nın 66/3 maddesi bilirkişilerle yapılan her görüşmenin tutanak altına alınması sonucuna götüreceği, kanunda bu şekilde amir bir hüküm bulunmadığı, kanun koyucunun amacına aykırı şekilde yapılan her görüşmenin tutanak altına alınıp dosyaya konulmasının dosyaya hiç bir katkı sağlamayacağı ve bilirkişilerle görüşme yapılmasına dair kanun koyucunun amacına aykırı şekilde yapılan her görüşmenin tutanak altına alınıp dosyaya konulmasının dosyaya hiç bir katkı sağlamayacağı ve bilirkişilerle görüşme yapılmasına idari kanun hükmüyle düzenlenen bu durumun hakimin tarafsızlığına şüpheye düşüren bir hal kapsamında olmayacağı, neticede nihai olarak dosyaya denetime açık ana ve ek bilirkişi raporlarını sunulduğu eğer bu raporlarda kanuna mevzuata bilime aykırı bir husus var ise bu hususun sanık müdafillerince dile getirilme haklarının bulunduğu, mahkemenin de bu itirazları, tüm dosyanın tarafı olmayan bilirkişilerle, bilirkişi heyeti ile yapılan 04.01.2016 tarihli toplantıdan itibaren iletişim halinde olmasının ne şekilde tarafsızlığı nı şüpheye düşürdüğüne ve ‘’gizli yargılama’’yaptığına yönelik somut bir gerekçe ileri sürülemediği gibi bu aşamaya kadar da bilirkişilerle iletişim halinde olunmasının mahkemenin kararlarına tarafsızlığına ne şekilde yansıdığına yönelik somut itirazlar yer almadığı kaldı ki sunulan bilirkişilerin raporu ve ek raporda da mahkemememiz ile itişim halinde olduklarının kolay şekilde anlaşıldığı.

Tüm bu sebeplerden yola çıkarak hakimin reddi için ileri sürülen hususların CMK’nın 24. Maddesi delaletiyle CMK’nın 22. Maddesi'nde yer alan hakimin davaya bakamayacağı hal kapsamında kalmadığı gibi yine CMK’nınn 24. Maddesi gereği mahkeme heyetini oluşturan kapsamında kalmadığı gibi yine CMK’nın 24. Maddesi gereği mahkeme heyetini oluşturan hakimlerin tarafsızlığını şüpheye düşürecek sebepler arasında yer almayıp davanın geldiği bu aşama karşısında mahkeme heyetinin reddedilmesinin CMK’nın 31/1-c maddesi gereği duruşmayı uzatmak amacı ile yapıldığının açıkça anlaşılması kapsamında yer aldığı değerlendirilmekle CMK’nın 31/1-c maddesi gereği itirazın oy birliği ile reddine karar verilmiştir”

ADALET BAKANLIĞI İNCELEME BAŞLATTI

Bu gelişmenin ardından sanık Can Gürkan’ın avukatları taleplerini bir üst mahkeme olan Manisa Ağır Ceza Mahkemesi ve HSYK'ya taşıdı. Adalet Bakanlığı da ‘WhatsApp yargılaması’ konusunda re’sen inceleme başlattı. Şimdi hem Manisa Ağır Ceza Mahkemesi’nin hem de Adalet Bakanlığı’nın konuya ilişkin kararları bekleniyor.